constitutio

constitutio

cōnstitūtio, ōnis, f. (constituo), die Hinstellung, passiv, I) die feste Einrichtung, Verfassung, a) die physische Einrichtung, Verfassung, die Beschaffenheit, der Zustand, prima c. naturae, Cic.: firma c. corporis, Cic.: quaerebamus ›An esset omnibus animalibus constitutionis suae sensus?‹ Sen.: constitutionem rerum suarum facere, seine Angelegenheiten ordnen, ICt.: de tota constitutione (Lage) huius belli scribere, Cic.: Plur., constitutiones mundi, Arnob. 1, 59. p. 40, 21 R. – b) die gesetzliche, politische Einrichtung, Verfassung, ista c. religionum (der Religionsgebräuche), Cic. – bes. v. der Staatsverfassung, rei publicae, Cic.: publicae rei, Vitr.: omnis civitas, quae est constitutio populi, Cic.: illa praeclara constitutio Romuli, Cic. – II) die Festellung, Bestimmung, a) die erklärende (definierende), die Begriffsbestimmung, ea constitutio summi boni, quae est proposita, Cic. de fin. 5, 45. – u. die begründende Beweisführung, die Begründung, Ps. Apul. de dogm. Plat. 3. p. 275 H. – b) die begründende, als rhet. t. t. die Feststellung, Begründung des Streitobjektes (griech. στάρις), Cic. de inv. 1, 10. – dah. die Begründungsform, c. causae, u. Plur. constitutiones causarum, Cornif. rhet. 1, 18. – c) die verordnende Bestimmung, die Verfügung, Anordnung, Verordnung, α) einer Behörde: egregia C. Calpurnii Pisonis praetoris urb. constitutio, Val. Max.: c. civilis, ICt.: lex vel similis iuris c., ICt.: aeterna, Curt.: cogebatur alia aut ex decreto priorum legatorum aut ex nova constitutione senatus facere, Liv.: an auctor constitutionis fieret, Tac. – Plur., saluberrimae constitutiones, Frontin. aqu.: tabulae aereae, in quibus publicae constitutiones incīduntur, Plin.: quae sint in litibus constitutiones, Arnob. – β) des Kaisers, c. nostra, ICt.: c. sancta, ICt.: constitutiones sacrae, ICt. – γ) einer Pers. übh., hoc totum ex domini constitutione pendeat, ICt.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Constitutio —   [lateinisch] die, /...ti ones, Verordnung, Gesetz. Constitutio feudi, die Belehnung, Lehnswesen.   …   Universal-Lexikon

  • Constitutĭo — (lat.), 1) s. Constitution; 2) Feststellung, so C. liquidi, die Berechnung u. richterliche Feststellung eines geltend gemachten Anspruches nach Capital, Zinsen u. Kosten zum Zwecke der Execution; 3) Gesetz, Rechtsbuch, so: C. criminalis… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Constitutio — Constitutĭo (lat.), in der Rechtssprache s.v.w. Verordnung, Gesetz. – C. criminālis Carolīna, abgekürzt C. C. C., s. Carolina …   Kleines Konversations-Lexikon

  • constitutio — index settlement Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • Constitutio domus regis — Establishment of the King s Household Language medieval Latin Date circa 1136 Provenance Durham Cathedral …   Wikipedia

  • Constitutio Criminalis Carolina — Constitutio Criminalis Carolina,   Abkürzung Constitutio Criminalis Carolina, Carolina …   Universal-Lexikon

  • Constitutio de regalibus — ist die nicht zeitgenössische Bezeichnung für das Weistum, das im Auftrag Kaiser Friedrichs I. auf dem Reichstag von Roncaglia 1158 durch die Bologneser Juristen Bulgarus, Martinus Gosia, Iacobus und Hugo de Porta Ravennate sowie 28 Vertreter von …   Deutsch Wikipedia

  • Constitutĭo criminălis Carŏli — (lat.), s. Halsgerichtsordnung Kaiser Karls V …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Constitutĭo Unigenĭtus — (lat.), s. Unigenitus …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Constitutio Antoniniana — Constitutio Antoniniana,   Verfügung des Kaisers M. Aurelius Antoninus, genannt Caracalla, durch die 212 n. Chr. allen Angehörigen des Römischen Reiches das römische Bürgerrecht verliehen wurde. Auf einem Gießener Papyrus glaubte man, einen Teil… …   Universal-Lexikon

  • Constitutio Apostolica —   [lateinisch »Apostolische Festsetzung«], feierliche Form der päpstlichen Verlautbarungen …   Universal-Lexikon

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”