exspiro

exspiro

ex-spīro, āvī, ātum, āre, I) tr. herausblasen, aushauchen, a) übh.: flammas pectore, Verg.: odorem suo de corpore acrem, Lucr.: flumen sanguinis de pectore, Lucr.: sonos, Sil.: iras, Catull. – b) v. Sterbenden, exsp. animam, Gell. 3, 15, 1 (u. so animā nondum exspiratā, Auct. b. Afr. 88, 4): exsp. auras, Verg.: animas, Verg.: medios animam in ignes, Verg. – II) intr.: 1) den Geist aushauchen: a) v. Menschen = sterben, verscheiden, per singulos artus, Sall. fr.: inter primam curationem, Liv.: in pugna et in acie, Liv.: super corpus viri, Petron.: effuso cerebro exspiravit, Vell.: rescisso vulnere exspiravit, Liv. epit.: eo vulnere exspiravit, Val. Max.: gaudio exspiravit, Plin.: tradidit infantem et exspiravit, Sen. rhet.: nuntiatā fratris repulsā in petitione consulatus ilico exspiravit, Val. Max.: exspirans cohaeres tuus, Sen. rhet.: extremus hiatus exspirantis, Sen. rhet. (vgl. übh. Krebs-Schmalz Antib.7 1, 561). – bildl., erlöschen, ne res publica exspiraret effecit, Val. Max. 3, 2, 18: exspirante iam libertate, Plin. pan. 57, 4: quid? si ego morerer, mecum exspiratura res publica erat? Liv. 28, 28, 11: Sophroniscum Socrates exspirare non patitur, läßt nicht sterben (= in Vergessenheit geraten), Sen. de ben. 3, 32, 3: u. als jurist. t. t. erlöschen = außer Kraft treten, obligatio exspirat, ICt.: causa criminis exspirat, ICt. – b) v. Salben = verdunsten, Plin. 13, 20. – 2) (blasend) sich herausstürzen, hervorkommen, vis ventorum exspirare cupiens, Ov.: exspirant vermes, exspirant ignes, Lucr. – exspirantes pectoris irae, der hervorbrechende, sich Luft machende Z., Catull.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • ՓՉԵՄ — (եցին.) NBH 2 0962 Chronological Sequence: Early classical, 6c, 8c, 12c, 13c ն. եւ չ. ἑμφυσάω, ἑκφυσάω flo, inflo, sufflo, exsufflo, insufflo, spiro, inspiro, exspiro. (արմատն երեւի Փուչ, կամ փուք. ʼի ձայնէս. ֆը՛չ, ֆը՛ս. յն. ֆիսա՛օ.) Ի դուրս տալ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • экспиратор Лельчицкого — (лат. exspiro, exspiratum выдувать, выдыхать, от экс + spiro дышать) см. Лельчицкого экспиратор …   Большой медицинский словарь

  • экспираторный — (exspiratorius; лат. exspiro, exspiratum выдувать, выдыхать) относящийся к выдоху …   Большой медицинский словарь

  • экспирация — (exspiratio; лат. exspiro, exspiratum выдувать, выдыхать) см. Выдох …   Большой медицинский словарь

  • Экспираторное ударение — (от лат. exspiro выдыхаю)         термин, используемый наряду с более точным термином Силовое ударение. Возник в связи с господствовавшим в начале 20 в. представлением о том, что физиологическим механизмом ударения является усиление выдоха.… …   Большая советская энциклопедия

  • Экспира́тор Лельчи́цкого — (лат. exspiro, exspiratum выдувать, выдыхать, от Экс + spiro дышать) см. Лельчицкого экспиратор …   Медицинская энциклопедия

  • Экспира́ция — (exspiratio; лат. exspiro, exspiratum выдувать, выдыхать) см. Выдох …   Медицинская энциклопедия

  • Экспирато́рный — (exspiratorius: лат. exspiro, exspiratum выдувать, выдыхать) относящийся к выдоху …   Медицинская энциклопедия

  • ԱՐՏԱՇՆՉԵՄ — (եցի.) NBH 1 0378 Chronological Sequence: 7c, 9c, 12c ն. ἑκπνέω efflo, exspiro, morior Փչել զոգի. մեռանիլ. *Զտնօրինեալն արտաշնչեաց հոգի. Թէոդոր. խչ.: *Ոչ ըստ մերումս արտաշնչէ, այլ արտաքոյ մերոյս գործէ. Շ. խոստ.: Եւ Շունչ տալ եւ առնուլ. շնչել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՇՆՉԵՄ — (եցի.) NBH 2 0486 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 11c ն. πνέω spiro, flo ἑμπνέω inspiro διαπνέω perflo ὐποπνέω sufflo φυσάω, ἑκφυσάω exsufflo, exspiro συρίζω, διασυρίζω sibilo. Շունչ կամ սիւք ʼի դուրս բերել. փչել.… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • expirar — |eis| v. tr. 1. Expelir (ar) dos pulmões. • v. intr. 2. Acabar; morrer. 3. Definhar. 4. Terminar. 5. Não acabar de sair.   ‣ Etimologia: latim exspiro, are   • Confrontar: espirar …   Dicionário da Língua Portuguesa

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”