multiplex

multiplex

multiplex, plicis, Abl. immer plicī, Genet. Plur. plicium, Akk. Plur. plicēs, neutr. plicia (multus u. plex v. plico), aus vielen gleichartigen Teilen bestehend, vielteilig, vielfach, vielfältig, mannigfaltig (Ggstz. simplex), griech. πολλαπλοῦς, I) eig.: a) v. Örtl. u. dgl., viele Räume-, viele Gänge-, viele Windungen habend, domus, vom Labyrinth, Ov., von einem Palast, Sen. poët.: loci spatium, Lucr.: alvus est m. et tortuosa, Cic.: fistula (Ggstz. f. simplex, duplex), Cels. – b) viele Windungen-, Krümmungen habend, vielfach gewunden, verschlungen, vitis serpens multiplici lapsu et erratico, Cic.: ille (draco) multiplici nexu alas (aquilae) ligat, Plin. – c) viele Lagen-, viele Schichten habend, vielfach-, mehrfach übereinandergelegt od. - liegend, thorax multiplicis auri, aus vieldrähtigem Golde od. aus vielfach übereinandergelegten Goldplatten, Sil.: u. so lorica m., Verg. (vorher auro trilix lorica): linum, Sil.: tunicae multiplici membranā, Plin.; vgl. cortex multiplex tunicis, ut tiliae; quibusdam simplex, ut fico, Plin. – d) aus vielen Gängen-, Schüsseln bestehend, reichhaltig, large multiplici constructae sunt dape mensae, Catull. 64, 304. – e) aus vielen Abteilungen, Geschlechtern usw. bestehend, vielfach, zahlreich, stark, corona, Cic.: praesidium, Auct. b. Alex.: natio, vielverzweigte, Mela. – poet., multiplex proavis, reich an Ahnen, Sil. 5, 543. – f) im Plur. = aus vielen Einheiten übh. bestehend, zahlreiche, viele (als Synon. von complures, im Ggstz. zu unus, pauci), quae multiplices fetus procreant (Ggstz. quae pauca gignunt), Cic.: multiplicia folia habere (Ggstz. unum folium habere), Plin.: ad multiplices consulatus triumphosque et complura evehi sacerdotia, Vell. – g) (wie duplex st. duplus) als Proportionale, vielfach, vielmal so groß, vielmal größer als ein anderes, griech. πολλαπλάσιος (vgl. Fabri Liv. 22, 7, 3), m. clades utrimque facta, Liv.: multiplices fuisse ementiebantur merces, Liv. – m. folg. quam (wie πολλαπλάσιος m. folg. ἤ), multiplex quam pro numero damnum est, Liv. – subst., multiplex, plicis, n., das Vielfache, vielfach od. vielmal mehr, gratius id fore laetiusque quod quisque suā manu ex hoste captum domum rettulerit, quam si multiplex alterius arbitrio accipiat, Liv. 5, 20, 8. – / Compar. multiplicior, Boëth. de unit. p. 1275. Gregor. epist. 9, 61. Beda de num. tom. 1. p. 161.

II) übtr.: A) v. Lebl.: a) aus vielen Teilen oder Abteilungen bestehend, -zusammengesetzt, in viele Teile zerfallend, vielteilig, kompliziert (Ggstz. simplex), propositio, causa, Quint. – b) aus vielen Arten bestehend, von vielfacher-, von vielerlei Art, verschiedenartig, mannigfaltig, vielseitig, reichhaltig, aerumna, Plaut.: cura, Sall. hist. fr. u. Curt.: curae, Catull.: exspectatio, Curt.: officium (Tätigkeit), Quint.: ab alqo m. bellum geritur, Liv. – cuius (Socratis) m. ratio disputandi rerumque varietas, viels., für u. wider sich auslassende Erörterung, Cic.: m. variaque doctrina, Suet.: materia m., Quint.: multiplices variique sermones, Cic.: vagum illud orationis et fusum et multiplex genus, Cic.: historia m., Suet. – praeturae iurisdictio, res varia et multiplex ad suspiciones et simultates, mannigfaltigen (reichhaltigen) Stoff darbietend zu usw., Cic. – c) vieldeutig, verborum ancipites aut multiplices potestates, Cornif. rhet. 4, 67. – B) v. Pers.: a) im allg., vielteilig = vielseitig, Plato, qui varius et multiplex et copiosus fuit, Cic. – vir multiplex in virtutibus, navus, agilis etc., Vell. – b) insbes., v. Charakter: α) gleichs. vieldeutig, schwer zu ergründen, occultae hominum voluntates multiplicesque naturae, Cic. ep. ad Brut. 1, 1. § 1. – β) (wie πολλαπλοῦς) mit der Gesinnung vielfach wechselnd, unbeständig, proteusartig, animus, Cic.: m. ingenium et tortuosum, Cic.: hāc ille (Catilina) tam variā multiplicique naturā, Cic. – / Akk. Plur. neutr. multiplica b. Gell. 19, 7, 16.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • multiplex — [ myltiplɛks ] adj. et n. m. • 1889; mot lat. « multiple » ♦ Télécomm. Qui utilise ou réalise un multiplexage. Un matériel, une installation, une exploitation multiplex. N. m. Un multiplex. ♢ Audiovis. Qui fait intervenir simultanément des… …   Encyclopédie Universelle

  • multiplex — MULTIPLÉX adj. invar. (În sintagma) Sistem multiplex = procedeu folosit în telecomunicaţii pentru transmiterea simultană a mai multor mesaje pe acelaşi circuit al unei linii electrice sau prin intermediul aceleiaşi unde electromagnetice. – Din fr …   Dicționar Român

  • Multiplex — (lateinisch ‚vielfach‘, ‚vielfältig‘, ‚zahlreich‘) bezeichnet: Multiplex RC, deutscher Hersteller von Modellbau Produkten Multiplexverfahren, Methoden zur Signal und Nachrichtenübertragung, bei denen mehrere Signale zusammengefasst und simultan… …   Deutsch Wikipedia

  • multiplex — see ARTHROGRYPOSIS MULTIPLEX CONGENITA, MONONEURITIS MULTIPLEX, PARAMYOCLONUS MULTIPLEX …   Medical dictionary

  • multiplex — mul‧ti‧plex [ˈmʌltɪpleks] noun [countable] a cinema that shows a large number of films at the same time: • a 10 screen multiplex * * * multiplex UK US /ˈmʌltipleks/ noun [C] ► a large building containing several cinemas showing different films:… …   Financial and business terms

  • multiplex — UK [ˈmʌltɪˌpleks] / US or multiplex cinema UK / US noun [countable] Word forms multiplex : singular multiplex plural multiplexes a large building that contains several cinema screens …   English dictionary

  • multiplex — ► ADJECTIVE 1) consisting of many elements in a complex relationship. 2) (of a cinema) having several separate screens within one building. 3) involving simultaneous transmission of several messages along a single channel of communication. ► NOUN …   English terms dictionary

  • Multiplex — Mul ti*plex, a. [L. multiplex, plicis. See {Multiply}.] Manifold; multiple. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • multiplex — 1550s (adj.), 1560s (n.), in mathematics, from L. multiplex having many folds; many times as great in number; of many parts (see MULTIPLY (Cf. multiply)) …   Etymology dictionary

  • multiplex — [mul′tə pleks΄] adj. [L, MULTIPLE] 1. multiple, or manifold 2. designating or of a system for transmitting or receiving simultaneously two or more messages or signals over a common circuit, carrier wave, etc. vt. to send (messages or signals) by… …   English World dictionary

  • Multĭplex — (lat., multipel), vielfältig …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”