probo

probo

probo, āvī, ātum, āre (probus), I) etwas als tüchtig od. untüchtig erkennen, dah. (wie δοκιμάζω) A) da dies auf dem Wege der Prüfung, Untersuchung geschieht = etwas in bezug auf seine Tüchtigkeit, Güte, Echtheit erproben, prüfen, untersuchen, a) eig., in Bezug auf physische Tüchtigkeit usw., munera, Tac.: mucronem cultri ad buccam, Petron.: tus probatur candore, die Güte des Weihrauchs wird erkannt an usw., Plin.: argentum igne probatum, das die Feuerprobe ausgehalten hat, Augustin. serm. 50, 11. – als kaufm. u. publiz. t. t.: denarios, pecuniam, v. Geldwechsler, Plin. u. ICt.: mensurae publice probatae, geeichte, ICt.: bes. einen an Unternehmer gegebenen u. vollendeten Bau prüfen, besichtigen, v. den Zensoren, villam publicam in campo Martio, Liv.: opera, quae locassent, Liv. – als milit. t. t., Rekruten prüfen, mustern, tirones, Veget. mil. 1, 7. p. 11, 19 L.2: milites, ibid. 2, 1. p. 35, 8 L.2: quo (die) primum probati sunt, Traian. in Plin. ep. 10, 30 (39), 2. – b) übtr., in bezug auf moralische usw., etwas nach etwas prüfen, abschätzen, beurteilen, suo ex ingenio mores alienos, Plaut.: amplissimorum virorum consilia ex eventu, non ex voluntate, Balb. et Opp. in Cic. ep.: amicitias utilitate, Ov. – B) als tüchtig anerkennen, als erprobt-, echt-, tüchtig annehmen, etwas für tüchtig befinden, -halten, -er klären, sich mit etwas zufrieden erklären, etwas gutheißen, einer Sache seinen Beifall schenken, über etwas od. jmd. sich beifällig äußern, etwas billigen, genehmigen, gelten lassen, a) eig., als physisch tüchtig, Asia picem Idaeam maxime probat, nimmt als bes. tüchtig an, gibt den Vorzug, Plin. – v. Sachkundigen, gnarures laudant fabrum atque aedes probant, Plaut.: u. so domum tuam et aedificationem omnem perspexi atque vehementer probavi, Cic. – einen Soldaten, militem neque a moribus neque a fortunis, sed tantum a viribus, Suet. Caes. 65: mit folg. Acc. u. Infin., antequam civitas suffecturum (armis) probaverit, ihn für waffenfähig erklärt hat, Tac. Germ. 13. – b) übtr., als intellekt. od. moralisch usw. tüchtig, quis est, qui non probet, qui non laudet, Cic.: inferiora pr. (Ggstz. summa mirari), Cic.: pr. (oratores et poëtas, Cornif. rhet.: consilium pr., Cic.: causam et hominem pr., Caes.: si utrumque nostrûm probas, Cic.: in eo vel maxime probavi summum illum doctorem, bin zufrieden gewesen mit usw., Cic.: quaeris, quod eloquentiae genus probem maxume, am höchsten stelle, Cic. – m. dopp. Acc., alqm imperatorem, jmd. als Oberbefehlshaber anerkennen, Caes. b. G. 7, 63, 6: probare alqm iudicem (Ggstz. improbare alqm testem), Cic. Rosc. com. 45. – mit folg. Infin., Caesar maxime probabat Pompeium sequi, fand es zweckdienlich, hielt es für das geratenste, Caes. b. c. 1, 29, 1. – C) etwas aus Erfahrung bewährt-, erprobt finden, sicut probavi ipse, Pallad. 12, 7, 22.

II) objektiv, jmdm. etwas als tüchtig, gut, brauchbar zeigen, jmdm. die Tüchtigkeit von etwas zeigen, jmdm. etwas als beifallswert erscheinen lassen, erprobt-, zweckdienlich-, annehmlich finden lassen, annehmlich machen, garantieren, mit etwas jmd. zufrieden stellen, -sich jmds. Beifall erwerben, a) übh.: sub oculis domini suam operam, Caes.: alci libros oratorios, Cic.: in hac causa suum officium ac diligentiam, Cic. – mit de u. Abl., de suo celeri reditu alci non pr., Cic. – mit pro u. Abl., id, quod falsum fuerit, sine dubitatione pro vero probasse, Cic.: obscurius vitium pro vero probatur, geht durch, Cic.: vulnus pro ictu gladiatoris probari, angenommen werde, Cic. – u. se pr. alci, sich jmds. Beifall erwerben, jmds. Beifall erlangen, jmdm. gefallen, sich jmdm. empfehlen, se multis, Cic.: se in legatione sociis, Cic. – u. im Passiv, probari alci, jmdm. beifallswert erscheinen, Caes. u. Nep., u. non probari alci, jmdm. mißfallen, Curt.: ebenso alci minus probatum esse, jmds. Mißfallen erregen, Nep. – b) durch Gründe, Beweise jmdm. etw. glaublich (glaubhaft) machen, als wahrscheinlich dartun (darlegen), motivieren, erweisen, beweisen, crimen, Cic.: causam, Cic.: quidvis probare ei poterit, Plaut. – m. dopp. Acc., observantiā, indulgentiā, assiduitate memorem se alci probare, sich dankbar erweisen, Planc. in Cic. ep. 10, 24, 1. – m. folg. Acc. u. Infin., nachweisen, den Nachweis liefern, iudicibus pr. Verrem contra leges pecunias cepisse, Cic.: perfacile factu esse illis probat conata perficere, Caes.: im Passiv mit Subjektsatz, patrio pater esse metu probor, meine v. F. beweist, daß ich Vater bin, Ov. – absol., hoc difficile est probata, Cic. – dah. jmd. durch Beweise als Missetäter dartun, jmd. überführen (griech. ελέγχειν), qui socii probari non poterant, Plin. ep. 3, 9, 12. – c) einen für jmd. ausgeben, gelten lassen wollen, alqm pro alqo, Cic. Verr. 5, 78: se pro eunucho, Ter. eun. 375. / Partiz. provitus (probitus), Corp. inscr. Lat. 6, 2977; vgl. vocitus von voco: parag. Infin. probarier, Mart. Cap. 1. § 91. v. 18.


http://www.zeno.org/Georges-1913. 1806–1895.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Schlagen Sie auch in anderen Wörterbüchern nach:

  • Probo — Emperador del Imperio romano Busto de Probo en una moneda romana de la época del Imperio romano. Reinado 276 septiembre/octubre, 282 Nombre …   Wikipedia Español

  • probo — / prɔbo/ agg. [dal lat. probus ], lett. [che si comporta secondo i dettami della morale: un uomo p. ] ▶◀ integerrimo, integro, (lett.) intemerato, retto. ‖ incorruttibile, onesto. ◀▶ (non com.) improbo. ‖ corrotto, disonesto, immorale. [⍈ buono] …   Enciclopedia Italiana

  • probo — probo, ba íntegro, honrado, recto. * * * Sinónimos: ■ honorable, honrado, íntegro, recto, decente, moral, irreprochable …   Diccionario de sinónimos y antónimos

  • probo — |ô| adj. Que tem caráter íntegro, honrado, justo, reto. • Plural: probos |ô|.   ‣ Etimologia: latim probus, a, um, bom, honesto, virtuoso …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • probo — probo, ba (Del lat. probus). adj. Que tiene probidad …   Diccionario de la lengua española

  • Probo — (Del lat. probus, virtuoso.) ► adjetivo Que es honrado e íntegro: ■ demostró ser un probo funcionario. SINÓNIMO honesto decente * * * probo, a (del lat. «probus») adj. Se aplica a la persona que cumple con sus deberes profesionales; que no comete …   Enciclopedia Universal

  • probo — agg. (lett.) integro, onesto, dabbene, perbene, retto, giusto, intemerato, virtuoso, incorruttibile, integerrimo, incorrotto, inattaccabile, incensurabile, galantuomo, rispettabile, ineccepibile, specchiato □ fidato, leale CONTR. disonesto,… …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • probo — prò·bo agg. 1. CO che conduce vita onesta e irreprensibile, moralmente integro: un probo cittadino | che rivela rettitudine e onestà: vita proba, animo probo Sinonimi: integro, onesto, 1retto, virtuoso. Contrari: disonesto, immorale. 2. OB LE… …   Dizionario italiano

  • probo — {{#}}{{LM P31701}}{{〓}} {{SynP32463}} {{[}}probo{{]}}, {{[}}proba{{]}} ‹pro·bo, ba› {{《}}▍ adj.{{》}} Respetuoso con los valores morales e íntegro en la forma de actuar. {{★}}{{\}}ETIMOLOGÍA:{{/}} Del latín probus (bueno, virtuoso). {{#}}{{LM… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • Probo-Koala — Type : pétrolier / vraquier Histoire Quille posée : 15 juin 1985 …   Wikipédia en Français

  • Probo Koala — Type pétrolier / vraquier Histoire Quille posée 15 juin 1985 Lancement 16 décembre 1985 Statut En service Caractéristiques techniques Longu …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”